ZOEKEN

MEER MUSEA MET FOSSIELEN

Bekijk alle musea met fossielen in het overzichtNaar overzicht»

DWARSDOORSNEDEN

In Google Maps

Maak een doorsnede»

FOSSIELVONDSTEN

Fossielen op de kaart van Nederland

Bekijk de kaart»
Geologie van Nederland
is een initiatief van

Musea met fossielen (vervolg)

Historyland

Reuzenluiaard

Historyland in Hellevoetsluis neemt je mee naar de wereld van mammoeten en andere ijstijddieren. In het museum staan een groot aantal complete skeletten opgesteld, onder andere een wolharige mammoet, een reuzenhert en een wisent. Het is het enige museum in Nederland waar een complete mammoetfamilie is te zien: een volwassen mannetje en een moeder met baby. Daarnaast toont het museum tal van bijzonderheden, zoals een reconstructie van een reuzenluiaard op ware grootte en een op de Tweede Maasvlakte gevonden tand van een sabeltandtijger. Ook heeft het museum de grootste slagtand van een wolharige mammoet die tot dusver in Nederland is gevonden. Het is de op een na dikste slagtand van dit dier ter wereld. Uniek is verder een misvormde slagtand van een mammoet. Van dergelijke misvormingen zijn in ons land maar een paar vondsten gedaan https://historyland.nl

TwentseWelle

De collectie omvat Twentse zwerfsteen fossielen, Euregio fossielen, walvisbotten uit Neede, Foraminiferen, Pleistocene zoogdieren, de Collectie Staring en vele andere fossielen uit binnen- en buitenland. Recentelijk is een belangrijke collectie aan TwentseWelle geschonken, de collectie Diepenbroek. Deze collectie bestaat uit Trias materiaal uit Winterswijk en omvat honderden exemplaren van verschillende soorten sauriërs, vissen en ongewervelden.

http://www.twentsewelle.nl/

Het Rondeel in Rhenen

Bifaciale vuistbijl uit Rhenen

Steentijdartefacten van de Neandertaler

 

De Nederlandse steenfabrieken benutten in de meeste gevallen de holocene kleipakketten aan weerszijden van onze grote rivieren. In Rhenen dienden echter pleistocene zandpakketten - oudere sedimenten van dezelfde rivieren - als grondstof. In Rhenen stonden twee steenfabrieken voor de productie van kalkzandsteen: de firma's Vogelzang en Leccius de Ridder. Het benodigde zand werd opgezogen op het terrein van Vogelzang; Leccius de Ridder groef het weg uit de zuidflank van de Grebbeberg. Bovendien werd zo'n zes miljoen m³ gewonnen uit de zandgroeve Kwintelooijen, vijf kilometer noordelijk van de fabrieken gelegen. Bij Kwintelooijen werd het zand uit de noordflank van de Utrechtse Heuvelrug gehaald. Voor de steenbakkerij was slechts het zand bruikbaar, maar als bijvangst werden ter plekke grindpakketten ontsloten en kwamen hoeveelheden grind mee.

Voor dat grind groeide sinds het midden van de jaren zeventig de belangstelling vanuit de archeologie. Pioniers in het onderzoek naar de vroege steentijd waren de amateur-archeologen Wouters en Fransen. Zij publiceerden hun eigen vondsten en die van plaatselijke steentjeszoekers, zoals Leendert Lieuwen uit Rhenen. In 1979 en 1980 voegden zich daarbij de toenmalige Rijks Geologische Dienst (Haarlem) en het Biologisch-Archælogisch Instituut (Groningen), vertegenwoordigd door geoloog Ruegg en archeoloog Stapert.

De archeologen waren geïnteresseerd in de stukken vuursteen met sporen van menselijke bewerking die tussen het grind zaten. De grindafzettingen dateren op hun laatst van kort voor de komst van het landijs en zijn minimaal 180.000 jaar oud. De laag met bewerkte vuursteen lijkt te horen bij het eind van die periode, voordat het landijs Noord-Nederland zou bedekken, stuwwallen vormde en de loop van Rijn en Maas naar het westen zou verleggen. In die tijd gebruikten Neandertalers het in de bedding en op de oevers aanwezige vuursteen als grondstof voor werktuigen. De werktuigen werden op de oever gebruikt voor jacht- en slachtactiviteiten en na gebruik afgedankt. Zo kwamen ze ook weer terecht tussen het grind in de rivier.

De werktuigen werden niet alleen in de groeve verzameld. Verzamelaars als Lieuwen stonden ook bij de stort aan het eind van de lopende band, die bij Vogelzang de gezeefde botten en stenen naar buiten bracht. In de jaren negentig kon de collectie van Lieuwen worden verworven door museum Het Rondeel in Rhenen. In het museum vormen de vondsten nu topstukken in de presentatie van de locale archeologie. Ook enig faunamateriaal is vertegenwoordigd.

Museum Het Rondeel. Kerkstraat 1, 3911 LD Rhenen. Open: Di - Vr 12 - 17 uur, Za 13 - 17 uur

Natuurmuseum Brabant

Fossielen in Natuurmuseum Brabant.

 

Natuurmuseum Brabant in Tilburg is de trotse eigenaar van een aantal prachtige fossiele stukken, te zien in de permanente tentoonstellingen De Reis, de OO - ZONE en Brabant in de Ban van Buiten.

In de zaal Uitsterven (De Reis) zijn -naast enkele honderden fossielen uit diverse tijdperken- enkele topstukken te vinden. Een bijzonder gaaf fossiel van een Ichthyosaurus (Vishagedis) bijvoorbeeld, dat prachtig bewaard is gebleven. Of een compleet en gereconstrueerd skelet van een Steppewisent, alias de Bison priscus. De beenderen zijn in Nederland gevonden en zijn ongeveer 25.000 tot 35.000 jaar oud.

Verder hebben we in het museum nog een compleet skelet van een Holenbeer uit het Pleistoceen. Het skelet is in 1993 geschonken als onderdeel van de collectie van dominee van Tuyl van Serooskerken.

De dominee koos met zijn vrouw ons museum uit als de bewaarplek van zijn levenswerk: een schitterende verzameling fossielen, door vissers in de Noordzee aangetroffen.

Uit diezelfde collectie heeft het museum nog een Balaenella: een fossiele walvisschedel. Een Italiaanse paleontoloog ontdekte in 2005 dat deze soort nog niet eerder was beschreven, waarmee het museum een zogeheten holotype in huis heeft. Het is een klein soort baleinwalvis, nauw verwant aan de nu nog levende Groenlandse walvis.

Het Natuurmuseum Brabant wil door middel van tentoonstellingen en educatie de waardering voor de natuur bij een breed publiek bevorderen.

Geologisch Museum Hofland

Het Geologisch Museum Hofland vierde in 2012 zijn 40-jarig jubileum. Het is begonnen in 1972 met de verzameling van de bevlogen amateur-geoloog Lucas Hofland. Na een verhuizing van het oude hart van Laren naar een voormalig Tolhuis op de grens met Hilversum is het na een verbouwing en uitbreiding met een nieuwe vleugel uitgegroeid tot een volwaardig 'museaal educatief centrum': jaarlijks maken vele schoolklassen er kennis met de geologie. Maar ook de individuele bezoeker weet het museum te vinden. Het museum herbergt niet alleen mineralen, fossielen en stenen. De geologische geschiedenis van 't Gooi wordt uit de doeken gedaan en op een groot wandpaneel wordt uitleg gegeven over de gesteentekringloop. Favoriet bij jong en oud zijn de tienkleurige diorama's met daarnaast vitrines met fossielen die de ontwikkeling van het leven op aarde tonen in de opeenvolgende geologische perioden.
In 2012 is een grote jubileumtentoonstelling geopend: 'En toen... kwam de mens'. Deze is wegens succes verlengd en in 2013 is in het filmzaaltje een prehistorische grot ingericht, waarin een wijze sjamaan zijn verhaal vertelt.
Het museum heeft een mooie stenentuin met grote zwerfstenen, en er is een slijpatelier en een museumwinkeltje met aantrekkelijk geprijsde artikelen. Het museum ligt temidden van bos en heide en dichtbij de A1 Amsterdam - Amersfoort. www.geologischmuseumhofland.nl

Museum of Natural History Waardenburg

In het knusse Museum of Natural History in Waardenburg tref je een kleinschalige, maar fraaie collectie aan van ondermeer mineralen, fossiel hout, ammonieten, nautilussen, vissen, trilobieten en vooral veel objecten van pleistocene oorsprong afkomstig uit de Noordzee. Het museum is op deze nieuwe locatie in 2012 geopend door Redmond O'Hanlon. In het museum is onder andere een prachtige schedel van de steppenwisent, botstukken en kiezen van de wolharige neushoorn, een fraaie mandibula met een patho- logische aandoening, reuzenhert bever, zeehond, beer en het wilde paard te zien. Ook van de mammoet en van de stegodont uit Zuidoost Azië zijn talloze vondsten aanwezig. Een microscoop is aanwezig om kleinere objecten te bekijken, bijvoorbeeld schelpjes en koralen uit het Mioceen van Miste. De objecten zijn smaakvol ondergebracht in vitrines en zorgvuldig voorzien van objectkaartjes. De huidige collectie omvat circa 22.000 objecten afkomstig uit verschillende landen en worden wisselend geëxposeerd. In de expositie zijn objecten uit het Cambrium opgenomen tot en met het Holoceen. Het museum is zeker een bezoekje waard!

www.dutleysheritagefoundation.nl

Meer musea met fossielen